TOS (Taalontwikkelingsstoornis) en Logopedie

Stel, je bent een nieuwe taal aan het leren en gaat na een halfjaar les al naar het land waar deze taal gesproken wordt. Vol goede moed zeg je de eerste woordjes die je geleerd hebt en de inwoners van het land antwoorden vol enthousiasme in hele zinnen. Eerst volg je het nog en hoor je wat herkenbare woorden, maar uiteindelijk gaat het zo snel en volgt er zoveel informatie dat je afhaakt. Herken je dit?

Een kind met TOS (taalontwikkelingsstoornis) worstelt dagelijks met een soortgelijk gevoel. Slim zijn ze wel en de taal kennen ze ook heus wel, maar ze hebben er wel net iets meer moeite mee. Vooral als er een stroom met informatie volgt, kunnen ze afhaken in een gesprek (of les).

Hoe zit dat nou dus met een TOS en vooral: wat kunnen we er aan doen?

Wat is TOS?

Een kind met een taalontwikkelingsstoornis heeft een normale intelligentie, normale algemene ontwikkeling en een goed gehoor. Alleen met de taal (spreken en/of begrijpen) hebben ze moeite. De informatie die binnenkomt, wordt minder snel verwerkt dan bij kinderen zonder TOS. Ook spreken ze vaker in wat minder logische zinnen, hebben ze moeite met nieuwe woorden onthouden en zijn ze (hierdoor) soms wat stiller.

Een taalontwikkelingsstoornis kan van grote invloed zijn op het leven van een kind. Zo kunnen ze zich niet begrepen voelen en hierdoor in een sociaal isolement raken, of hun frustratie uiten door middel van agressie. Andere kinderen vinden de aansluiting met het kind minder en gaan hem/haar er minder bij betrekken.

Kenmerken van TOS

Een taalontwikkelingsstoornis bij een kind kun je herkennen aan verschillende signalen:

• Het kind spreekt in korte, onlogische zinnen
• Het kind is slecht verstaanbaar
• Het kind is stil en praat weinig
• Het kind kan zich slecht concentreren
• Het kind begrijpt anderen vaak niet
• Het kind lijkt soms niet te luisteren

Bij ieder kind komt een TOS anders tot uiting. Ook wisselt het per levensfase.

Hoe vaak komt het voor?

Uit onderzoek is gebleken dat er bij zo’n 7% van de kinderen sprake is van TOS. Dat zou betekenen dat er in een klas van 30 kinderen gemiddeld 2 kinderen een taalontwikkelingsstoornis hebben. Hoewel het dus best veel voorkomt, is er nog helemaal niet zo heel veel over bekend. Wat de precieze oorzaak is van een TOS kan niemand tot nu toe nog zeggen bijvoorbeeld. Wel weten we dat de kans op een taalontwikkelingsstoornis groter wordt wanneer zich al problemen voordoen in de familie.

Wat doet de logopedist?

Wanneer een kind met een taalproblemen wordt aangemeld bij de logopedie zal er eerst een intakegesprek plaatsvinden waarin duidelijk wordt waar een kind tegenaan loopt en waar hij/zij moeite mee heeft. Aan de hand van deze gegevens wordt een passend taalonderzoek afgenomen en zal er gekeken worden waar een kind op vast zou kunnen lopen.

De logopedist kan dan advies geven over een doorverwijzing voor verder onderzoek (bij een onderzoekscentrum) of zelf de behandeling inzetten.

Nadat de diagnose TOS vastgesteld is door een onderzoekscentrum, zoals Kentalis of Pento, zal de logopedische behandeling in teken staan van het verbeteren van de taalproductie (manier van spreken) en taalbegrip (wat begrijpt hij/zij van wat er gezegd wordt?). Ook kunnen er adviezen worden gegeven aan ouders over de juiste manier van taal stimuleren bij hun kind. Je kind zal gaan oefenen met het aanleren van zoveel mogelijk woorden, het formuleren van correcte zinnen, het juiste taalgebruik, maar ook de juiste spreekvoorwaarden. Denk hierbij aan het maken van oogcontact, nazeggen van bepaalde taaluitingen en beurtgedrag.

Heeft mijn kind TOS?

Om dat te weten is er echt verder onderzoek nodig. Wel mag er altijd vrijblijvend contact met me opgenomen worden om dit te onderzoeken.

Ook kun je alvast de SNEL-test doen. Door middel van het invullen van een vragenlijst kun je dan bekijken of er een kans zou kunnen zijn op een TOS bij je kind.

Vragen of hulp nodig?

Neem dan contact met ons op!

Contact opnemen